vrijdag 30 november 2012

Svalbard

Deze week trad ik in de voetsporen van Willem Barentsz en ging voor het eerst naar Svalbard/Spitsbergen. Niet per boot, maar met de dagelijkse lijnvlucht van SAS, die je in anderhalf uur vliegen van Tromsø tot bijna halverwege de Noordpool brengt.



Deze vlucht was dinsdag volledig gereserveerd voor deelnemers van een conferentie van de Noorse onderzoeksraad. Het was extreem bijzonder om voor het eerst op Spitsbergen te zijn, maar veel heb ik er niet van gezien. Niet omdat het programma te vol was, maar omdat het er 24 uur per dag helemaal donker was. Geen verschil tussen 12 uur 's middags en 12 uur 's nachts. Het was helder weer, maar deze "mørketid" op Svalbard is niet te vergelijken met Tromsø op z'n donkerst, rond 20 december, wanneer het nog steeds midden overdag 2 uurtjes "schemert".

Spitsbergen hotel

De eerste ochtend werden we direct gewaarschuwd: we mochten wél zonder geweer door het dorp lopen, maar alleen op plekken waar straatverlichting is. Daarbuiten ben je een gemakkelijke prooi voor ijsberen. Het is vrij uniek om naar een conferentie te gaan waar je het gevaar loopt opgegeten te worden door een ijsbeer!

Kathrine en ik zijn direct hard op zoek gegaan naar een man-met-geweer voor een langere wandeling dan alleen door de paar straten die Longyearbyen rijk is. Uiteindelijk vonden we een man zónder geweer, die ons mee wilde nemen naar de rand van het dorp, waar de straatverlichting op houdt. Het werd een spannende wandeling, maar we bereikten ons toeristische doel: het gevaar-voor-ijsberen bord, waar we natuurlijk meteen de ijsberen weg moesten jagen.




We liepen terug over een gedeeltelijk onverlicht en hoger gelegen pad, onder een oud mijnbouw station langs, en kwamen zonder kleerscheuren weer aan in het dorp.


Het was een bijzondere ervaring. De volgende keer wil ik graag terug naar Longyearbyen als het licht is, zodat ik kan zien waar ik de afgelopen dagen geweest ben. Het schijnt daar namelijk héél erg mooi te zijn :-).


maandag 12 november 2012

Lyngen

Vrijdag na het werk stapten we in de auto richting Lyngen/Svensby. Er was mooi weer voorspeld en vanuit Svensby konden we de ideale eerste skitochten van het seizoen maken: door heerlijke poedersneeuw in een landschap dat nooit verveelt.

Lyngen

Jægervatnet

Zaterdag maakten we een tocht naar Blåvatnet, een gletsjermeer dat in de zomer diep blauw is, maar nu bevroren was.

Onderweg hadden we uitzicht op Nord-Fugløya en Vannøya (links). Wie goed kijkt ziet de windmolens op Vannøya staan.

Mooie luchten rond 12.30 uur

Rond zonsondergang (ca 14.00 uur) kwamen we aan bij Blåvatnet. Wat een geweldig einddoel voor de eerste skitocht van het seizoen!

Aangekomen bij Blåvatnet

We hadden een uur de tijd om weer terug te komen bij de auto voor het echt donker zou zijn. Geen probleem, want we hoefden alleen nog maar omlaag door onze eigen sporen. In de hut in Svensby konden we de rest van de middag weer opwarmen bij de open haard...

Zondag maakten we nog een klein tochtje richting de Trollhytta en zagen we waarschijnlijk voor de laatste keer dit jaar de zon in het hoge noorden.

Vlakbij de hut in Svensby, richting Trollhytta.

woensdag 7 november 2012

Noordzee symposium

Afgelopen week was ik een paar dagen in Nederland. Ik was uitgenodigd voor een symposium in het paleis op de Dam. De Stichting Koninklijk Paleis Amsterdam organiseert jaarlijks twee symposia waarbij Koningin Beatrix de gastvrouw is en waarbij experts worden uitgenodigd om een lezing te geven. Dit keer was het thema "the North Sea: Past, Present and Future."

Er waren drie sprekers die zich respectievelijk richtten op de geschiedenis van de Noordzee, de huidige situatie, en de toekomst.

Een historicus/bioloog (Callum Roberts) uit Engeland hield een mooi verhaal over de geschiedenis van de Noordzee en de verandering van het ecosysteem door menselijk ingrijpen. De Europese Commissaris voor Maritieme Zaken en Visserij (Maria Damanaki) gaf een presentatie over de toekomstvisie voor het Europese Noordzeebeleid.

Naast deze twee sprekers was mijn collega Svein Jentoft uitgenodigd om een lezing te geven over de huidige situatie op de Noordzee, met een focus op ruimtelijke planning. Ik werd een maand betaald om Svein te helpen onderzoek te doen naar Noordzeebeleid en voor het voorbereiden van de presentatie.

De Noordzee is één van de drukste zeeën ter wereld, door onder meer de scheepvaart, olie- en gaswinning, zandwinning, visserij, militaire activiteiten en aquacultuur. Met de komst van windmolenparken en de toenemende druk om natuurgebieden te definiëren - onder andere voor het behouden/veiligstellen van biodiversiteit - neemt de druk op de ruimte toe. Ieder land probeert op zijn eigen manier de nieuwe activiteiten in te passen, terwijl er ook vanuit Europees niveau regels gelden die de lidstaten moeten opvolgen.

Ik mocht er vrijdag bij zijn in het Koninklijk Paleis, samen met ongeveer 120 andere deelnemers die met name afkomstig waren uit de Nederlandse beleidswereld, politiek en wetenschap. Het werd een hele bijzondere dag met drie mooie lezingen, interessante discussies en een exclusief diner, alles in het bijzijn van Hare Majesteit de Koningin.





zondag 14 oktober 2012

dinsdag 2 oktober 2012

Fløya

Het was vandaag een zonnige, windstille dag. De hoogste bergen hebben al een mooie muts van sneeuw en de winter kan elk moment invallen. De zon staat laag en de dagen zullen gauw korter worden. Ik pakte vanmiddag de camera en een thermosfles thee in, nam de kabelbaan de berg op en liep een stuk verder omhoog, voorbij Fløya, om met een mooie omweg weer naar beneden te lopen in een stralende oktoberzon. Het was weer heel erg mooi.

Uitzicht op ons huis, helemaal links in beeld

Sneeuw op de Tromsdalstinden

Kvaløya

Stralende oktoberzon!


dinsdag 18 september 2012

Sabetjohk bru

Afgelopen weekend zijn we naar Kåfjorddalen geweest, waar zich de diepste kloof (150 meter) van Noord-Europa bevindt: de Gorsa canyon. We gingen er niet naar toe om de kloof te bekijken, wat op zich al indrukwekkend zou zijn geweest, maar vanwege de brug die er recentelijk overheen is gelegd. De Sabetjohk bru. Dit was een initiatief van de gemeente Kåfjord om het toerisme aan te trekken.

We besloten zaterdag spontaan om samen met een paar collega's van Erik dit architectuur project te bekijken. We maakten er een kort weekendje weg van en overnachtten op de camping in Birtavarre. Voor een kortstondig vakantiegevoel was niet meer nodig dan een hutje met veranda, noorderlicht, en 's ochtends buiten ontbijten.

Onderweg naar Kåfjord langs de E6

Boven de smalle en diepe Gorsa canyon

De korte wandeling naar de brug was mooi en ging door gemakkelijk terrein, over oude paden die vroeger gebruikt werden voor de kopermijnbouw in dit gebied. De brug over de smalle, diepe kloof was indrukwekkend om te zien. Het was zeker de moeite waard om hiervoor de tocht naar Kåfjord te maken. Meer informatie over de brug en het project is hier te vinden.


de Sabetjohk bru
 






Na het bekijken van de brug liepen we met z'n allen verder naar een nabijgelegen hutje, waar we nog een uurtje koffie hebben gedronken in de zon en tussen de mooie herfstkleuren. Daarna ging ieder zijn eigen weg en begonnen wij aan de 170 kilometer terug naar Tromsø. Het was een leuk en ontspannen weekendje weg naar een plek waar we nog niet eerder waren geweest. Er valt hier nog steeds voldoende te ontdekken.


Herfst in Kåfjorddalen


maandag 10 september 2012

Mehamn

Op de uiterste noordelijke rand van het Europese vasteland ligt het vissersdorpje Mehamn. In 2005 verbleef ik hier een week tijdens mijn drie maanden durende reis langs de kust van Finnmark. Voor mijn afstudeeronderzoek bezocht ik elf verschillende vissersdorpen en in elk dorp verbleef ik ongeveer een week. Ik legde het grootste gedeelte van deze reis af met de boot: via pontjes, de Hurtigruten, of ik kreeg een lift van vissers naar het volgende dorp.

Tijdens de voorbereidingen voor deze reis in 2005 belde ik vanuit Tromsø naar het gemeentehuis van Mehamn, met de vraag of ik ergens onderdak zou kunnen krijgen tijdens mijn onderzoek. Gunn-Marie nam op en zei direct dat ik welkom was om bij haar te overnachten. Ik beleefde er uiteindelijk een prachtige week, waarin ik dankzij Gunn-Marie veel gezien heb van het grote en bijzondere Nordkyn schiereiland: een plek waar je het idee hebt op het einde van de wereld te zijn. In 2006 zocht ik haar nog een keer op, maar sindsdien hadden we elkaar niet meer gezien. Tot afgelopen weekend, toen ik een paar dagen bij haar op bezoek ging.

 Mehamn

Om het gevoel van 2005 terug te krijgen, besloot ik om met de Hurtigruten naar Mehamn te varen. Een boottocht van 25 uur. De Hurtigruten vaart van Bergen in het zuiden, tot Kirkenes in het uiterste noordoosten aan de grens met Rusland. Elke dag komt er een boot aan in Tromsø die verder gaat naar het noorden, en één die terug vaart richting Bergen. Woensdagavond ging ik aan boord en nestelde me in een luxe hut mét uitzicht.

Ik werd de volgende ochtend wakker toen we bij Hammerfest weg voeren. De volgende stop was Havøysund. Toen we Havøysund binnenvoeren op donderdagochtend, kwam Gerhard volgens mij voorbij in z'n vissersboot, waar ik ook meerdere keren op mee heb gevaren in 2005, 2006 en samen met Erik in 2009 toen we in Havøysund op bezoek gingen.


Na Havøysund lagen we drie uur stil in Honningsvåg, zodat alle toeristen op de boot de kans kregen om een uitstapje te maken naar de Noordkaap. Door de regen en storm maakte ik een wandelingetje door het dorp. Geen optimale omstandigheden, maar het was bijzonder om ook hier weer te zijn. In 2005 verbleef ik twee weken lang in een hutje op een camping vlak onder de Noordkaap. Ik leende regelmatig de auto van de campingeigenaar om interviews in Honningsvåg te doen met de leider van de regionale vissersorganisatie, over visserijpolitiek en de komst van de olieindustrie in noord Noorwegen.

Na een etmaal onderweg te zijn geweest langs de oneindige kust van Finnmark, kwam ik 's avonds aan bij Gunn-Marie. Het was geweldig om haar na al die jaren weer te zien en het was het begin van drie prachtige dagen. Gunn-Marie kent ieder plekje op het uitgestrekte, verlaten Nordkyn schiereiland en ze heeft me weer veel moois laten zien. We gingen er vooral op uit met de camera om de herfst vast te leggen. De eerste dag hadden we ook een ander doel: we zouden bosbessen plukken voor pannenkoeken en om jam van te maken voor de zelfgebakken broodjes. En aan bessen geen gebrek; 's avonds kwamen we thuis met twee zakken vol heerlijke, grote zoete bosbessen.




We kwamen onderweg veel van de duizenden rendieren tegen van een Sami familie uit Tana, een zuidelijker gelegen gemeente. Gedurende de maanden mei-oktober lopen de rendieren rond op het Nordkyn schiereiland, aangezien dit gebied behoorlijk kaal en winderig is. De Sami familie was deze dagen bezig de rendieren bijeen te drijven, om ze te merken en te selecteren voor slachting. We hebben daar iets van gezien, maar helaas te weinig om foto's van te kunnen maken. Het was boeiend om hier meer van te horen en over te leren. 



De foto's die ik heb gemaakt laten niet goed de kaalheid van dit gebied zien: er zijn kleine dalen op het schiereiland waar wat struikgewas en bomen groeien en juist daar zijn de meeste foto's gemaakt. De rest van het schiereiland is een soort maanlandschap.




Na een goed bosbessenontbijt reden we op de tweede dag naar nieuwe prachtige plekken, waar de herfstkleuren extra goed uitkwamen onder de bergen van een lichtgrijs kwartsiet gesteente. Het was adembenemend mooi!!





We reden verder tot aan het kleine, prachtige visserdorpje Skjånes, helemaal aan de zuidoostkant van het schiereiland. Hier maakten we een wandeling langs de kust, tot waar we uitzicht hadden op het huis waar de oma van Gunn-Marie is geboren. Gebouwd rond 1860. Bijzonder om dit te zien, vooral omdat zo goed als elk gebouw en huis in Finnmark aan het einde van de tweede wereldoorlog is verbrand door de Duitsers. De tactiek van de verschroeide aarde. Ik was erg onder de indruk van alle verhalen over de geschiedenis van de familie en van dit gebied, wat me ook vaak terug deed denken aan alle verhalen die ik in 2005 heb gehoord over de verschillende dorpen.

 Skjånes


's Avonds na het eten reden we nog naar Gamvik en de vuurtoren op Slettnes, om het weidse uitzicht over de Barentszzee te zien in blauw schemerlicht.



Zondag regende het de hele dag, maar dat was niet erg. Ik had ontzettend veel moois gezien en was verzadigd, dus we vulden de dag met het bekijken van de foto's en kregen bezoek van iemand die ik  in 2005 meerdere keren had ontmoet. Na het avondeten bracht Gunn-Marie me naar het plaatselijke vliegveldje, met in mijn rugzak zes bakjes gevuld met bosbessen en kruipbramen.

Ik stapte samen met 13 andere mensen in een propellorvliegtuigje van Widerøe. Na een tussenstop in Honningsvåg en Hammerfest landde ik een paar uur later in Tromsø: voldaan en met een gevoel alsof ik twee weken weg was geweest, in plaats van vier dagen. Maar ik kwam vooral terug met een een fascinatie voor Finnmark zoals ik die ook in 2005 ervaren heb.



zaterdag 18 augustus 2012

Avondtocht naar Tverrfjellet

Vrijdagavond na het werk besloten Erik en ik nog een tocht naar Tverrfjellet te maken. Tverrfjellet ligt op Kattfjordeidet: een eldorado voor buitensporters, bergbeklimmers, bergwandelaars en skiërs. Om half zeven parkeerden we de auto en liepen over een bergrug naar een prachtige top met volop uitzicht. Een heerlijke training in prachtig avondlicht. Na 2,5 uur stonden we weer naast de auto, zodat we om tien uur 's avonds na een warme douche aan ons avondeten konden beginnen. Wat is het toch fijn om in Tromsø te wonen!







donderdag 16 augustus 2012

Boven de mist: Stålhovet en Bakaromntinden

De afgelopen dagen was het prachtig weer. Een paar dagen achter elkaar lag er 's ochtends en 's avonds een deken van mist over Tromsø, die vaak verdween zo snel de zon wat kracht kreeg, maar grotendeels boven de fjorden bleef hangen. Prachtige omstandigheden om de bergen in te gaan. Dinsdag ging ik er samen met Eelke en Hanneke op uit, die allebei ook in Tromsø wonen. Via Rundfjellet en Lille Blåmannen liepen we naar Stålhovet: een berg op Kvaløya waar ik tot nu toe alleen op ski's was geweest. Tot aan de boomgrens (op ongeveer 300 meter hoogte) liepen we door de mist. Daarna kregen we een spectaculair zicht over de omgeving van Tromsø.


Langzaam trok de mist zich terug en kregen we meer te zien van de omgeving.

De brug naar Håkøya op de voorgrond

De brug tussen Tromsø en Kvaløya is net zichtbaar geworden

De tocht ging door mooi gevarieerd terrein. Onderweg hebben we volop van de zon genoten en gefotografeerd.



Hanneke met camera bij een fotogeniek meertje

Eelke met camera en uitzicht op mooie bergtoppen


 
Heel veel stenen tijdens de laatste kilometer tot de top

En sneeuw....

Hanneke, Eelke en ik op Stålhovet (861 meter)

Na deze geweldige tocht moest er woensdag weer gewerkt worden. De omstandigheden waren hetzelfde als dinsdag en om half drie vroeg Peter of ik nog plannen had voor de rest van de middag en avond. We besloten ter plekke om nog een tocht te maken. Het werd Bakaromntinden op Malangen. Rond vijf uur begonnen we aan een geweldige avondtocht. Ik had dit keer alleen m'n iPhone bij me, waarmee ik slechts een paar foto's heb gemaakt in het mooie avondlicht. Toen we vanaf de top weer omlaag liepen en de zon inmiddels erg laag stond, gleed de mist met een behoorlijk tempo het Malangenfjord binnen. Wat een fantastisch gezicht om dat vanaf de berg te aanschouwen.

Daar komen de wolken...

Boven de mist!